1. «Η ψυχοθεραπεία εστιάζει στο παρελθόν». Αυτός είναι ένας από τους πιο συχνούς μύθους σχετικά με τη ψυχοθεραπεία. Αυτός ο μύθος φαίνεται να γίνεται πιο έντονος μέσα από ταινίες οι οποίες παρουσιάζουν το θεραπευόμενο να ξαπλώνει στο ντιβάνι και να μιλά για την παιδική του ηλικία. Αν και κάποιες μορφές ψυχοθεραπείας, όπως η ψυχαναλυτική ψυχοθεραπεία (psychoanalytic psychotherapy) εστιάζουν στην εξερεύνηση του παρελθόντος, αυτό δεν ισχύει με τις πιο σύγχρονες μορφές ψυχοθεραπείας. Για παράδειγμα, πιο σύγχρονες μορφές ψυχοθεραπείας όπως η γνωσιακή συμπεριφοριστική ψυχοθεραπεία (Cognitive Behavioral Therapy – CBT) και η Εστιασμένη στη Λύση ψυχοθεραπεία (Solution Focus Brief Therapy – SFBT) εστιάζουν στο εδώ και στο τώρα.
2. «Δεν χρειάζομαι ψυχοθεραπεία, τα προβλήματα μου θα περάσουν από μόνα τους». Το να υπάρχουν περιόδοι κατά τις οποίες βιώνουμε άγχος, νευρικότητα, ανησυχία ή θλίψη, είναι φυσιολογικό. Πολλές φορές τα συναισθήματα αυτά μπορεί να περάσουν από μόνα τους με κάποιες αλλαγές στη καθημερινότητά μας. Για παράδειγμα, μερικές φορές μπορεί να βοηθήσει ένα βιβλίο ή να ακούσουμε την αγαπημένη μας μουσική ή ακόμη και να μιλήσουμε σε κάποιο φίλο μας. Σε άλλες περιπτώσεις όμως, παρά τις προσπάθειες μας, βλέπουμε σκέψεις, συναισθήματα και συμπεριφορές να επαναλαμβάνονται ή τα συναισθήματα μας να γίνονται τόσο έντονα που δυσκολευόμαστε να τα διαχειριστούμε και βλέπουμε να επηρεάζουν την καθημερινότητά μας και τις σχέσεις μας με τους άλλους. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η ψυχοθεραπεία είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να ξεπεράσουμε τις δυσκολίες μας αφού μέσα από τη ψυχοθεραπεία θα αναπτύξουμε εφόδια για να μπορέσουμε να διαχειριστούμε τα συναισθήματά μας. Αυτά τα εφόδια θα είναι τα εργαλεία μας όχι μόνο για τις δυσκολίες που μπορεί να αντιμετωπίζουμε τώρα, αλλά και για μελλοντικές αντιξοότητες.
3. «Δεν χρειάζομαι ψυχοθεραπεία. Δεν έχω τόσο σοβαρά προβλήματα». Αν και η ψυχοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει σε σοβαρές καταστάσεις και ψυχικές διαταραχές, μπορεί να βοηθήσει επίσης σε πολλές άλλες περιπτώσεις. Στη ψυχοθεραπεία έρχονται άτομα τα οποία θέλουν να μάθουν περισσότερα για τον εαυτό τους και να βελτιώσουν κάποιες πτυχές της ζωής και της καθημερινότητας τους. Για παράδειγμα, μπορεί να θέλουν να βελτιώσουν τις σχέσεις τους, να έχουν μια καλύτερη ισορροπία της επαγγελματικής και προσωπικής τους ζωής, να μάθουν νέες πιο αποτελεσματικές μεθόδους διαχείρισης των συναισθημάτων τους και να ζουν με περισσότερη ικανοποίηση και πληρότητα. Με λίγα λόγια, εάν υπάρχει έστω και κάτι στη ζωή μας το οποίο θα θέλαμε να βελτιώσουμε όμως δεν ξέρουμε πώς ή τι μας εμποδίζει ή πώς θα ξεπεράσουμε αυτά τα εμπόδια, η ψυχοθεραπεία μπορεί να μας βοηθήσει. Η ψυχοθεραπεία δεν έχει να κάνει μόνο με τη θεραπεία ψυχικών διαταραχών αλλά και με την προσωπική μας ανάπτυξη.
4. «Στη ψυχοθεραπεία ποτέ δεν παίρνεις απαντήσεις, μόνο μιλάς για τις δυσκολίες και τα συναισθήματα σου». Στη ψυχοθεραπεία ο ψυχολόγος δεν θα δώσει έτοιμες απαντήσεις στα ερωτήματα του θεραπευόμενου. Αυτό συμβαίνει γιατί μέρος της ψυχοθεραπείας είναι η ανάπτυξη της ανεξαρτησίας του. Ο ψυχολόγος είναι ο ειδικός στη δική του ζωή και ο θεραπευόμενος είναι ο ειδικός στη ζωή του και οι απαντήσεις που ψάχνει είναι ήδη μέσα του. Ο ψυχολόγος θα βοηθήσει τον θεραπευόμενο, θα τον καθοδηγήσει και θα τον ενδυναμώσει έτσι ώστε να βρει από μόνος του αυτές τις απαντήσεις. Αυτό θα τον βοηθήσει να «χτίσει» τις δυνάμεις που έχει και να είναι σε θέση να παίρνει από μόνος του αποφάσεις και να πιστεύει σε αυτές. Με αυτό τον τρόπο, θα είναι σε θέση να βρει απαντήσεις όχι μόνο τώρα αλλά και σε μελλοντικούς προβληματισμούς αφού θα έχει αναπτύξει τα κατάλληλα εφόδια.
Θεογνωσία Μεϊτανή,ΜSc
Εγγεγραμμένη Συμβουλευτική Ψυχολόγος
99359809